تعریف قنوت‏

تعریف قنوت‏

1. 

قنوت در لغت به طور مطلق به معناى خضوع وفرمانبردارى‏وتسلیم بودن است، وبه دعا ونماز وپرستش نیز به عنوان مصداقهاى‏خضوع وتبعیت از خداوند، قنوت گفته مى‏شود. امادر اصطلاح‏فقهى، قنوت، دعا به شیوه خاص ودر موقعیت مخصوصى از نمازاست.
1 - قنوت عبارت است از دعا کردن با بلند کردن دستهادر مقابل‏صورت به گونه‏اى که کف دستها به طرف آسمان وپشت دستها به سوى‏زمین باشد، ودر اغلب نمازها بعد از خواندن حمد وسوره وقبل ازرکوع رکعت دوم، انجام مى‏شود، واگر نماز گزار بدون بلند کردن‏دستها، دعا بخواند، ثواب دعا را - ان شاء اللَّه - خواهد داشت.
2 - قنوت در همه نمازهاى واجب ومستحب، مستحب است، ودرنمازهاى واجب یومیه‏اى که با صداى بلند خوانده مى‏شودمخصوصاً در نمازهاى صبح ومغرب وجمعه وهمچنین در نماز وتر،استحباب آن مؤکد است.
3 - استحباب قنوت - همانطورکه گفتیم - فقط یکبار قبل از رکوع‏رکعت دوم هرنماز است مگر در موارد ذیل که موقعیت وترتیب‏خاصى دارد:
الف - نماز عیدین: نماز عید فطر وعید قربان، پنج قنوت در رکعت‏اول وچهار قنوت در رکعت دوم دارد.
ب - نماز آیات: این نماز دویا پنج قنوت دارد که در جاى خود - ان‏شاء اللَّه - به آن اشاره خواهد شد.
ج - نماز جمعه: نماز جمعه دوقنوت دارد یکى قبل از رکوع رکعت‏اول ودیگرى بعد از رکوع رکعت دوم.
د - نماز وتر: در نماز وتر نیز به پیروى از امام کاظم‏علیه السلام دعا بعد ازرکوع مستحب است.
4 - در قنوت، خواندن ذکر مخصوص شرط نیست بلکه جایز است‏نمازگزار هردعا وذکر ومناجاتى را که بخواهد بخواند، وصلوات‏برپیامبرصلى الله علیه وآله بفرستد، وبراى خود وپدر ومادر ومؤمنین ومؤمنات‏طلب آمرزش نماید.
همچنین جایز است قرآن، مخصوصاً آیات مشتمل بردعا رابخواند، ولى بهتر این است که دعاها وذکرهاى منقول از پیامبرصلى الله علیه وآله‏وائمه طاهرین‏علیه السلام خوانده شود که بهتر از همه کلمات فرج است:
لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ الْحَلِیمُ الْکَرِیمُ، لَا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ الْعَلِیُ‏الْعَظِیمُ، سُبْحانَ اللَّهِ رَبِّ السَّمَواتِ‏السَّبْعِ وَرَبِّ الْأَرَضِین السَّبْعِ، وَمَا فِیهِنَّ وَمَا بَیْنَهُنَّ وَمَا فَوْقَهُنَّ وَمَا تْحتَهُنَّ، ورَبِّ الْعَرْشِ‏الْعَظِیم، وَالْحَمْدُ للَّهِ‏ِ رَبِّ الْعَالَمِینَ.
5 - جایز است به غیر عربى دعا بخواند گرچه احوط ترک آن است.
6 - بهتر این است که قنوت را باصلوات برپیامبر وآل او آغاز کند وباصلوات براو وآل او ختم نماید بلکه بهتر است در وسط قنوت هم‏صلوات بفرستد.
7 - مستحب است قنوت در نماز مخصوصاً در نماز وتر طول داده‏شود.
8 - در همه نمازها - چه نمازهایى که بلند خوانده مى‏شود یاآهسته -مستحب است قنوت باصداى بلند خوانده شود، حتى مأموم، در نمازجماعت، در صورتیکه امام جماعت صداى او را نشنود.