شبهه

چه دلیلی دارد فضایلی که برای امام علی علیه‌السلام بیان شده برای یازده امام دیگر نیز باشد؟ مثل این که حدیث داریم علی (ع) وارث قرآن است، اما برای دیگران نداریم. لطفاً مستند پاسخ بدهید.

ابتدا دقت کنیم که سخن باید ضمن مستند بودن، مستدل هم باشد. لذا نباید دائم و بدون تفکر و تدبر، تعقل و استدلال (مثل اخباریون) به دنبال سند بگردیم. سندی محکم‌تر از آیات قرآن کریم وجود ندارد که مکرر امر به تعقل، تدبر، تفکر، شعور و بصیرت، حتی در آیات الهی نموده است.

پس، اگر به عقل و نقل شیعه و سنی به اثبات رسید که حضرت امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام از سوی خداوند متعال به وصی رسول‌الله (ص)، ولیّ‌الله، خلیفة‌الله، امام و امیرالمؤمنین انتخاب شدند، معلوم می‌شود که هر کس را او به عنوان امام بعدی معرفی کرد، امام است و دارای همان ویژگی‌های ایشان. چنان چه خود ایشان می‌فرمایند:

«لانّا کلنّا واحد؛ اولنا محمد؛ آخرنا محمد؛ اوسطنا محمد و کلنا محمد؛ فلا تفرقوا بیننا» (بحارالانوار، ج26، ص16)

ترجمه: به تحقیق که ما (پیامبر و عترت طاهره) یکی هستیم؛ اول ما محمد؛ آخر ما محمد؛ وسط ما محمد، بلکه کل ما محمد هستیم و بین ما هیچ جدایی نیندازید.

الف – پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله در خطبه غدیر فقط حضرت امام علی را به عنوان امام معرفی ننمودند، بلکه به امامان بعدی نیز اشاره نمودند و افزودند: «... آن گاه امامت در فرزندان من از نسل علی خواهد بود. این قانون تا برپایی رستاخیز که خدا و رسول او را دیدار کنید دوام دارد» و بدیهی است که امام باید دارای ویژگی‌های امام باشد و فرقی بین امام اول، سوم، هشتم و دوازدهم نمی‌باشد.

ایشان در مقامات، فضائل و علم «امام» بیاناتی داشتند و از جمله آن که افزودند مصداق و تأویل آیه کریمه (کُلَّ شَیءٍ أَحْصَیْناهُ فی إِمامٍ مُبین) شخص امام است. [هر امامی]. و افزودند:

«... فَقَدْ شَکَّ فی کُلِّ ما أُنْزِلَ إِلَی، وَ مَنْ شَکَّ فی واحِدٍ مِنَ الْأَئمَّةِ فَقَدْ شَکَّ فِی الْکُلِّ مِنْهُمْ، وَالشَاکُّ فینا فِی النّارِ»

ترجمه: آن کس که راستی و درستی مرا باور نکند به کفر جاهلی درآمده و تردید در سخنان امروزم همسنگ تردید در تمامی محتوای رسالت من است، و شک و ناباوری در امامت یکی از امامان، به سان شک و ناباوری در تمامی آنان است. و هرآینه جایگاه ناباوران ما آتش دوزخ خواهد بود.  

ب – پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله در همین خطبه تصریح نمودند که همان نور الهی که در جان من تجلی یافته است، در جان تمامی امامان تا حضرت قآئم عجل الله تعالی فرجه الشریف تجلی یافته است:

«مَعاشِرَالنّاسِ، النُّورُ مِنَ الله عَزَّوَجَلَّ مَسْلوکٌ فِی ثُمَّ فی عَلِی بْنِ أَبی طالِبٍ، ثُمَّ فِی النَّسْلِ مِنْهُ إِلَی الْقائِمِ الْمَهْدِی الَّذی یَأْخُذُ بِحَقِّ الله وَ بِکُلِّ حَقّ هُوَ لَنا، لاِ*نَّ الله عَزَّوَجَلَّ قَدْ جَعَلَنا حُجَّةً عَلَی الْمُقَصِّرینَ وَالْمعُانِدینَ وَالْمخالِفینَ وَالْخائِنینَ وَالْآثِمینَ وَالّظَالِمینَ وَالْغاصِبینَ مِنْ جَمیعِ الْعالَمینَ.

ترجمه:مردمان! نور از سوی خداوند عزّوجل در جان من، سپس در جان علی بن ابی طالب، آن گاه در نسل او تا قائم مهدی - که حق خدا و ما را می ستاند - جای گرفته. چرا که خداوند عزّوجل ما را بر کوتاهی کنندگان، ستیزه گران، ناسازگاران، خائنان و گنهکاران و ستمکاران و غاصبان از تمامی جهانیان دلیل و راهنما و حجت آورده است.]»

ج – پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله در همین خطبه تصریح نمودند که صراط مستقیم ایشان و علی و سایر ائمه علیهم‌السلام هستند:

«مَعاشِرَالنّاسِ، أَنَا صِراطُ الله الْمُسْتَقیمُ الَّذی أَمَرَکُمْ بِاتِّباعِهِ، ثُمَّ عَلِی مِنْ بَعْدی. ثُمَّ وُلْدی مِنْ صُلْبِهِ أَئِمَّةُ (الْهُدی)، یَهْدونَ إِلَی الْحَقِّ وَ بِهِ یَعْدِلونَ»

ترجمه: هان مردمان! صراط مستقیم خداوند منم که شما را به پیروی آن امر فرموده. و پس از من علی است و آن گاه فرزندانم از نسل او، پیشوایان راه راستند که به درستی و راستی راهنمایند و به آن حکم و دعوت کنند.

و سپس سوره حمد را تا آخر تلاوت نموده و نیز به آیات دیگری که در حق آنان نازل شده تأکید کردند و فرمودند:

« ... (وَالله) نَزَلَتْ، وَلَهُمْ عَمَّتْ وَإِیَّاهُمْ خَصَّتْ، أُولئکَ أَوْلِیاءُالله الَّذینَ لاخَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاهُمْ یَحْزَنونَ، أَلا إِنَّ حِزْبَ الله هُمُ الْغالِبُونَ. أَلا إِنَّ أَعْدائَهُمْ هُمُ السُّفَهاءُالْغاوُونَ إِخْوانُ الشَّیاطینِ یوحی بَعْضُهُمْ إِلی بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُروراً. أَلا إِنَّ أَوْلِیائَهُمُ الَّذینَ ذَکَرَهُمُ الله فی کِتابِهِ، فَقالَ عَزَّوَجَلَّ: (لاتَجِدُ قَوْماً یُؤمِنُونَ بِالله وَالْیَوْمِ الْآخِرِ یُوادُّونَ مَنْ حادَّالله وَ رَسُولَهُ وَلَوْکانُوا آبائَهُمْ أَوْأَبْنائَهُمْ أَوْإِخْوانَهُمْ أَوْعَشیرَتَهُمْ، أُولئِکَ کَتَبَ فی قُلوبِهِمُ الْإیمانَ) إِلی آخِرالآیَةِ»

ترجمه: هان! به خدا سوگند این سوره (حمد) درباره‌ی من نازل شده و شامل امامان می‌باشد و به آنان اختصاص دارد. آنان اولیای خدایند که ترس و اندوهی برایشان نیست، آگاه باشید: البته حزب خدا چیره و غالب خواهد بود. هشدار که: ستیزندگان با امامان، گمراه و همکاران شیاطین‌اند. بری گمراهی مردمان، سخنان بیهوده و پوچ را به یکدیگر می رسانند. بدانید که خداوند از دوستان امامان در کتاب خود چنین یاد کرده: «[ی پیامبر ما] نمی‌یابی ایمانیان به خدا و روز بازپسین، که ستیزه گران خدا و رسول را دوست ندارند، گرچه آنان پدران، برادران و خویشانشان باشند. آنان [که چنین اند] خداوند ایمان را در دل هایشان نبشته است.»

د – ایشان در همین خطبه بر امام حسن و امام حسین علیهما‌السلام نیز مانند حضرت علی (ع) بیعت گرفتند و سپس در شئون و فضایل امام دوازدهم به خصوصیاتی متذکر شدند و در خاتمه فرمودند:

«أَلاوَ إِنَّهُ وَلِی الله فی أَرْضِهِ، وَحَکَمُهُ فی خَلْقِهِ، وَأَمینُهُ فی سِرِّهِ وَ علانِیَتِهِ»

ترجمه: آگاه باشید که او ولی خدا در زمین، داور او در میان مردم و امانتدار امور آشکار و نهان است.

*- به نظر می‌رسد همین چند فراز از بیانات پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) در خطبه غدیر که معتبر شیعه و سنی است، برای کسانی که می‌خواهند بدانند آیا پیامبر اکرم و اهل عصمت صلوات الله علیهم اجمعین یک نور هستند و به غیر از فضیلیت وحی، در مابقی فضیلت‌ها مشترک هستند، کافیست و نیازی به روایات متعدد و اسناد آنها نمی‌باشد.