مقصود از اجابت مضطر در هنگام دعا، اجابت دعا و برآوردن حاجت است زمانی که از سوی شخص دعا کننده،حقیقت دعا و مسألت
تحقق یابد. زیرا تا زمانی که انسان در تنگنای اضطرار قرار نگیرد طلب و
درخواست حقیقتاً از سوی او تحقق پیدا نمیکند. در آیه ی شریفه اجابت با
کلمه «إِذَا دَعَاهُ» مقید شد تا
بفهماند دعا کننده باید فقط خدا را بخواند و این امر زمانی تحقق مییابد که
از تمامی اسباب ظاهری قطع امید کند و قلب او تنها به پروردگار تعلق یابد
چراکه اگر به اسباب ظاهری امید بسته باشد دیگر او را نخوانده و غیر او را
صدا زده است. زمانی که در دعا صادق باشی بدان که پروردگار اجابت میکند زمانی
که در دعا صادق باشد یعنی حقیقتاً بخواهد و فقط او را صدا بزند حق تعالی
اجابت کرده و آنچه او را به اضطرار کشانده برطرف میکند همانگونه که خود
فرموده « ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ» 4 پس هیچ شرطی برای اجابت دعا قرار نداده جز این که حقیقتاً درخواست شود و فقط از او درخواست شود. « وَإِذَا سَأَلَکَ عِبَادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ.»5
آیات بسیاری بیانگر این حقیقت است که انسان در هنگام اضطرار مانند سوار
شدن بر کشتی در هنگام غرق شدن در آن لحظه به هیچ سببی دسترسی ندارد با
اخلاص خدا را میخواند و پاسخ میشنود.