تکالیف شیعیان در دروان غیبت امام عصر(عج)تکلیف سیزدهم

تکالیف شیعیان در دروان غیبت امام عصر(عج)تکلیف سیزدهم

عمل کردن به روایاتی که به ما رسیده است

از ابوحمزه ثمالی، از امام باقر صلوات الله علیه نقل شده است که گفت :شنیدم حضرت می‌فرمودند:

«نزدیک‌ترین مردم به خدای عزیز و بلند مرتبه عالم ترین آنها به او ومهربان ترین مردم به محمّد صلّی الله علیه وآله وامامان صلوات الله علیهم اجمعین هستند . پس در هرمسئله‌ای که اینان- منظور آن حضرت،امام حسین و اولاد ایشان صلوات الله علیهم اجمعین هستند- داخل شدند ، شما نیز داخل شوید و از هرکسی دوری کردند ، شما نیز دوری کنید ؛ چرا که حقیقت در اینان است و اینان‌اند اوصیای پیامبر و پیشوایان هدایت. هر زمانی که ایشان را دیدید ، از آنان تبعیّت کنید و اگر روزی بر شما آمد که کسی از ایشان را ندیدید ، از خدای بلند مرتبه و عزیز طلب یاری کنید و نگاه کنید به سنّتی که برآن بودید (روایاتی که به شما رسیده ) و آن را پیروی کنید... .» 

تکالیف شیعیان در دروان غیبت امام عصر(عج)تکلیف دوازدهم

تکالیف شیعیان در دروان غیبت امام عصر(عج)تکلیف دوازدهم

اقتدا به آن حضرت  واجداد طاهرینشان  صلوات الله علیهم و عمل  به سنّت آن بزرگوار عجل الله تعالی فرجه  الشریف

 

از سدیر از امام صادق صلوت الله علیه  وآله فرمودند:«

خوشا به حالی کسی که در حالی قائم از اهل بیت علیهم السلام مرا قبل از قیامش به او اقتدا و از او و امامان هدایت  قبل از او پیروی و از دشمنانشان به جانب خدا دوری و بیزاری کرده باشد. اینان رفیقان  من وگرامی ترین امتم نزد من‌اند.»¹

در این روایت– که چند نوبت در وظایف قبلی به آن استشهاد شد- به پیروی از همه امامان و به خصوص پیروی از امام زمان صلوات الله علیه اشاره شده‌ است.

 پیروی به این معنا است که انسان سعی کند در همه اعمال و رفتارش  پا جای پای اهل بیت صلوات الله علیهم بگذارد و خود را به اخلاق ایشان متخلّق نماید تا شیعه واقعی  اهل بیت عصمت و طهارت صلوات الله علیهم  باشد برای نمونه، سلمان و ابوذر و مقداد و عمار و محمد بن ابی بکر چنین بودندکه حضرت رضا صلوات الله علیه آنان را این طور توصیف فرمودند: کسانی که با هیچ کدام ازفرمانهای امیر المؤمنین صلوات الله علیه مخالفت نکردند.²

ولی اگر ما نمی‌توانیم کاملاً از ایشان پیروی کنیم، دست کم باید به اندازه توانمان خود را با آنان هماهنگ نماییم و از محبتشان دست برنداریم که در روایتی،چنین آمده است: مردی همسر خود را به خدمت حضرت فاطمه زهرا صلوات الله علیها فرستاد تا از ایشان سؤال کند: آیا من از شیعیان شما هستم،یا خیر ؟ 

تکالیف شیعیان در دروان غیبت امام عصر(عج)تکلیف دهم و یازدهم

تکالیف شیعیان در دروان غیبت امام عصر(عج)تکلیف دهم و یازدهم

(تصحیح عقاید و تقویت آن)

«از ابوحمزه‌ی ثمالی، از امام زین‌العادین علیه‌السلام روایت شده است که آن حضرت فرمودند: آیه‌ی «بعضی از صاحبان رحم(خویشان و نزدیکان) نسبت به بعضی دیگر در کتاب خدا اولویت دارند» در مورد ما نازل شده، همچنین، آیه «و خدا آن را سخنی پایدار در پشت ابراهیم قرار داد» در مورد ما نازل شده و امامت تا روز قیامت در پشت حسین‌بن‌ابی‌طالب علیه‌السلام است. قائم ما دو غیبت دارد که یکی از آنها از دیگری طولانی‌تر است: اولی شش روز و شش ماه و شش سال است. اما مدت دومی طولانی می‌شود تا اینکه بیشتر کسانی که به امامت آن حضرت و غیبت ایشان قایل‌اند از آن برمی‌گردند و هیچ‌کس بر این اعتقاد ثابت نمی‌ماند مگر آن که یقین او محکم و قوی باشد و اعتقادش صحیح...» ¹

در این روایت به دو تکلیف مهم – که عصاره‌ی بقیه تکالیف است- اشاره شده و آن دو از این قرار است:

1-     صحیح بودن معرفت و دیگری

2-     تقویت آن

در ادبیات عرب، واقع شدن کلمه‌ی نکره در محدوده‌ی نفی را مفید عمومیت و شمول می‌دانند. از این جهت، در آخر روایت، حضرت امام زین‌العابدین علیه‌السلام پایداری و اعتقاد به امام زمان علیه‌السلام را از همه کس نفی می‌فرمایند مگر کسی که اولا، اعتقادش را از راه صحیح به دست آورده باشد، ثانیاً، یقین او به معتقداتش قوی و محکم باشد. 

تکالیف شیعیان در دروان غیبت امام عصر(عج)تکلیف نهم

تکالیف شیعیان در دروان غیبت امام عصر(عج)تکلیف نهم

(بیزاری از دشمنان اهل‌بیت علیهم‌السلام)

«از سدیر از امام صادق علیه‌السلام نقل شده که فرمودند: رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم فرمودند:«خوشا به حال کسی که قائم از اهل‌بیت مرا می‌بیند که قبل از قیامش به او اقتدا و از ایشان و امامان هدایت قبل از ایشان پیروی کرده و از دشمنان اینان به سوی خدا بیزاری نموده باشد. این گروه رفقای من و گرامی ترین امّتم نزد من‌اند. »1

همان‌گونه که دو کلمه‌ی «ولی» و «حبّ» با یکدیگر تفاوت داشت، دو کلمه‌ی «عدو» (با سه حرف اصلی عین، دال و واو) و »بغض» (با سه حرف اصلی باء، غین و ضاد) نیز با یکدیگر تفاوت دارند. به دیگر سخن، چنان که «ولیّ» به معنی سرپرستی و ولایت و دستور به پذیرش آن نیز به معنی تطبیق دادن اعمال و رفتار با فرموده‌ها و رفتارهای مولا است، همچنین، مقابل آن (عداوت) نیز به معنی دشمنی آشکار است و دستور نبوی به آن به معنی بیزاری و دوری نمودن در همه‌ی شئونات از دشمنان تشیّع است (به جز موارد تقیّه که در فقه ما مشخص شده است) 

تکالیف شیعیان در دروان غیبت امام عصر(عج)تکالیف هفتم و هشتم

تکالیف شیعیان در دروان غیبت امام عصر(عج)تکالیف هفتم و هشتم

دوست داشتن دوستان آن حضرت(بخصوص) و دشمنی نمودن با دشمنان ایشان

«خوشا به حال کسی که در حالی قائم از اهل بیت مرا درک کند که در زمان غیبتش به او اقتدا کرده و دوستانش را دوست داشته و با دشمنانش دشمن باشد. اینان از رفیقان و دوستدارانم و گرامی‌ترین افراد امتّم بر من در روز قیامت‌اند.»¹

هم عقل و هم فطرت انسان چنین حکم می‌کند که اگر کسی را دوست بداریم، خواه‌ناخواه با دوستان او نیز دوستیم؛ چرا که اینان دوستِ دوست ما هستند و اقتضای محبت به کسی محبت به دوستان اوست.

خدای متعال نیز مطابق همین حکم عقل و فطری حکم کرده، در آنجا که به ملائکه‌اش نسبت به زائران قبر امام حسین علیه‌السلام فرموده است:

«فرشتگان من، اینان زائران قبر حسین‌اند که محبوب محمد رسول من‌اند و محمد خود دوست من است. کسی که مرا دوست می‌دارد دوست مرا نیز دوست می‌دارد و کسی که دوستِ مرا دوست دارد، دوستدار کسی است که دوست من او را دوست دارد. کسی که دوست مرا و خودم را دشمن بدارد ، بر من حق است که با شدیدترین عذابهایم او را کیفر نمایم و با گرمای آتشم او را بسوزانم و جهنم را مسکن و پناهگاه او قرار بدهم و چنان شدید او را عذاب کنم که احدی از جهانیان را چنین عذابی نکرده باشم.» 

تکالیف شیعیان در دروان غیبت امام عصر(عج)-تکلیف ششم

تکالیف شیعیان در دروان غیبت امام عصر(عج)-تکلیف ششم

دوست داشتن کسانی که دوست می‌داشتید و دشمن دانستن کسانی که با آنان دشمن بودید
از محمدبن‌منصور صیقل، از پدرش منصور روایت شده که حضرت صادق علیه‌السلام فرمودند: «اگر روزی صبح را به شب آوردی و در آن امامی از آل‌محمد ندیدی،پس دوست بدار همان کسی را که دوست می‌داشتی و کینه داشته باش از همان کسی که قبلاً کینه داشتی و ولایت کسی را که قبلاً ولایتش را پذیرفته بودی داشته باش. صبح و شب. منتظر فرج باش.»¹
آنچه حضرات معصومین علیهم‌السلام در این وظیفه به ما دستور داده‌اند آن است که کسانی را که از قبل دوست می‌داشتیم، در ایام غیبت امام زمان علیه‌السلام نیز، دوست بداریم و محبت دیگری را در این زمان در کنار آن ضمیمه نکنیم؛ چرا که در زمان پنهان بودن امام عصر، دزدان بسیاری برای ربودن سرمایه‌ی ایمان مردم پیدا خواهند شد و به عناوین مختلف با عقاید آنان بازی می‌کنند. از آن جمله، اشخاصی هستند که در این زمان، ادعای مهدویت یا بابیّت خویش برای آن حضرت را طرح می‌کنند و موالیان سست باور نیز فریب آنان را خورده محبت و ولایتشان را در دل راه می‌دهند؛ غافل از آنکه با این کار، محبت و ولایت امامان معصوم را از دست خواهند داد.  

تکالیف شیعیان در دروان غیبت امام عصر(عج)_تکلیف پنجم

تکالیف شیعیان در دروان غیبت امام عصر(عج)_تکلیف پنجم

تمسّک به دوستی اهل‌بیت عصمت صلوات الله علیهم
«از یونس‌بن عبدالرحمان نقل شده است که گفت: به خدمت حضرت امام موسی‌بن‌جعفر علیه‌السلام شرفیاب شدم و به ایشان عرض کردم: یا ابن‌رسول الله، آیا قیام کننده به حق شمایید؟ فرمودند: « من قیام به حق هستم؛ ولی آن قائمی که زمین را از دشمنان خدا پاک می‌کند و آن را از عدل پُر می‌نماید، همان‌گونه که از ستم پر شده باشد، پنجمین از اولاد من است.
او غیبتی دارد که زمان آن به درازا خواهد انجامید؛ چرا که بر (از بین رفتن) نفس خویش می‌ترسد. در این غیبت، گروههایی از دین برمی‌گردند و عده‌ای نیز بر اعتقاد خویش ثابت می‌مانند» پس از آن فرمودند:

«خوشا به حال شیعیان ما؛ همانانی که در غیبت قائم ما به محبت ما چنگ می‌زنند و بر پذیرش ولایت ما و بیزاری از دشمنانمان پایداری می‌نمایند. اینان از مایند و ما نیز از آنانیم. آنان به امامت ما راضی‌اند و ما نیز به پیروی آنان رضا داده‌ایم.
خوشا به حال آنان، که به خدا قسم، روز قیامت، همراه ما در درجه‌ی مایند» 

تکالیف شیعیان در دروان غیبت امام عصر(عج)_تکلیف چهارم

تکالیف شیعیان در دروان غیبت امام عصر(عج)_تکلیف چهارم

پایداری و ثابت ماندن در اعتقاد به آن حضرت(بالخصوص) و به ائمه اطهار علیهم السلام (بالعموم)
از ابن عباس روایت شده است که گفت: رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند:علی بن ابی طالب علیه السلام پیشوای امت و جانشین بر آنها بعد از من است. از فرزندان اوست قائم منتظری که خدای بلندمرتبه و عزیز به وسیله‌ی او زمین را از عدل و داد پر می‌کند، همان‌گونه که از ظلم و ستم پر شده باشد.
قسم به آن خدایی که مرا به حق برانگیخت تا بشارت دهنده باشم، کسانی که بر اعتقاد به او در زمان غیبتش ثابت باشند از گوگرد سرخ کمیاب ترند.

در این هنگام، جابربن عبدالله انصاری در مقابل ایشان ایستاد و گفت: یا رسول الله، فرزندت قائم علیه السلام غیبتی خواهد داشت؟ ایشان فرمودند: به خدا قسم، بله (تا خدا کسانی را که ایمان آورده اند امتحان و کافران را نابود کند) جابر، این مطلب از امور الاهی و سرّی از اسرار اوست که از بندگانش پنهان داشته است. بپرهیز از اینکه در امر خدایی شک کند؛ که چنین شکّی کفر است 

تکالیف شیعیان در دروان غیبت امام عصر(عج)_تکلیف سوم

تکالیف شیعیان در دروان غیبت امام عصر(عج)_تکلیف سوم

(انکار نکردن غیبت آن حضرت صلوات الله علیه)
از محمدبن‌مسلم روایت شده است که گفت: شنیدم امام صادق علیه‌السلام می فرمودند: «اگر خبر غیبت امامتان به شما رسید، آن را انکار نکنید.»¹
در دستور قبلی، حضرات ائمه علیهم السلام به ما گوشزد کردند که مراقب باشید، بر اثر طول غیبت، منکر وجود امام زمانتان نشوید، ولی در قالب این وظیفه می‌فرمایند که پنهان شدن امامتان را انکار نکنید.

فرق دو وظیفه‌ی مذکور در این است: تمام فِرَق مسلمین معتقدند که یک منجی الاهی به نام مهدی موعود علیه‌السلام در آخرالزمان ظهور خواهد کرد و جهان را همان‌گونه که از ظلم و جور پر شده باشد از عدل و داد پر خواهد نمود؛ ولی در اینکه آن منجی هزار و اندی سال قبل به دنیا آمده باشد و اکنون پنهان از دیده‌ها و مخفیانه زندگی کند، اختلاف دارند. برای مثال، عموم اهل سنت منکر زنده بودن و غیبت آن بزرگوارند، نه منکر اصل وجود چنین شخصی. 
از آنجا که هدایت وظیفه‌ی اصلی امامان بر حق بوده، از زمانهای قبل از به دنیا آمدن حضرت مهدی علیه‌السلام و پنهان شدنشان، وظیفه‌ی مردمی را که آن زمان را درک خواهند کرد مشخص کرده‌اند و هشدار داده‌اند که افکار انحرافی و باطل عامّه در بین شیعیان رخنه نکند. 
از این جهت، در روایتی که ذیلاً از امام صادق علیه‌السلام نقل می‌شود، حضرت به اقوال گوناگونی که عامّه مطرح و القا می‌کنند اشاره و آنها را باطل معرفی می‌فرمایند.
از سدیر صیرفی نقل شده است که گفت: من و مفضّل‌بن‌عمر و ابوبصیر و ابان‌بن‌تغلب به خدمت مولایمان امام صادق علیه‌السلام شرفیاب شدیم.  

تکالیف شیعیان در دروان غیبت امام عصر(عج)_تکلیف دوم:

تکالیف شیعیان در دروان غیبت امام عصر(عج)_تکلیف دوم:

 عدم انکار و تکذیب آن حضرت صلوات‌الله‌علیه
از هشام‌بن‌سالم نقل شده است که گفت: حضرت صادق از پدرشان، از جدّ گرامیشان صلوات‌الله علیهم روایت کرده‌اند که پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه وآله‌ فرمودند: «قائم از فرزندان من است. اسم او اسم من، کُنیه او کنیه‌ی من، اخلاق او اخلاق من و روش او روش من است. مردم را بر آیین و دین من می‌دارد و آنها را به کتاب خدای بلندمرتبه و عزیز(قرآن) دعوت می‌کند. 
کسی که او را اطاعت کند مرا اطاعت کرده، کسی که از او سرپیچی کند از من سرپیچی کرده، کسی که او را در زمان غیبتش انکار کند مرا انکار کرده، کسی که او را دروغگو بداند مرا دروغگو دانسته و کسی که او را راستگو بداند مرا راستگو دانسته است.

از کسانی که مرا در مورد او دروغگو بدانند و کلام مرا در منزلت او انکار کنند و نیز از کسانی که امت مرا از راه او گمراه می‌کنند به خدا شکایت می‌کنم. و زود است که ظالمان بدانند به چه بازگشتگاهی باز می‌گردند.¹