تکالیف شیعیان در دروان غیبت امام عصر(عج)_تکلیف چهارم

تکالیف شیعیان در دروان غیبت امام عصر(عج)_تکلیف چهارم

پایداری و ثابت ماندن در اعتقاد به آن حضرت(بالخصوص) و به ائمه اطهار علیهم السلام (بالعموم)
از ابن عباس روایت شده است که گفت: رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند:علی بن ابی طالب علیه السلام پیشوای امت و جانشین بر آنها بعد از من است. از فرزندان اوست قائم منتظری که خدای بلندمرتبه و عزیز به وسیله‌ی او زمین را از عدل و داد پر می‌کند، همان‌گونه که از ظلم و ستم پر شده باشد.
قسم به آن خدایی که مرا به حق برانگیخت تا بشارت دهنده باشم، کسانی که بر اعتقاد به او در زمان غیبتش ثابت باشند از گوگرد سرخ کمیاب ترند.

در این هنگام، جابربن عبدالله انصاری در مقابل ایشان ایستاد و گفت: یا رسول الله، فرزندت قائم علیه السلام غیبتی خواهد داشت؟ ایشان فرمودند: به خدا قسم، بله (تا خدا کسانی را که ایمان آورده اند امتحان و کافران را نابود کند) جابر، این مطلب از امور الاهی و سرّی از اسرار اوست که از بندگانش پنهان داشته است. بپرهیز از اینکه در امر خدایی شک کند؛ که چنین شکّی کفر است  
پایداری و ثبات قدم در اعتقاد به امام زمان علیه السلام از اموری است که در روایات زیادی بر آن تأکید شده و ملاک اصلی پیروز شدن در امتحانهای الاهی زمان غیبت است؛ چنان که آمده:
از مالک بن اعین روایت شده است که: امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی از شما که با اعتقاد به مهدی ما و غیبت ایشان از دنیا برود به مانند کسی است که با شمشیرش در راه خدا جهاد کرده باشد.
بنابراین آنچه مهم است این است که بتوانیم با این پایداری در اعتقاد از دنیا برویم، نه اینکه مدت طولانی از عمر را در این عقیده ثابت باشیم؛ ولی نتوانیم آن را به لحظه ی مرگ متصل کنیم. در طول تاریخ، کسانی بودند که به ظاهر در اعتقاد به امام زمانشان استقامت کردند و در دفاع از ایشان تا پای جان رفتند؛ ولی بعد از آن، بر اثر عواملی گوناگون، از اعتقادشان دست کشیدند و زیان دنیا و آخرت را برای خود خریدند.
در روایات دیگری، رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم کسانی را که تا زمان ظهور حضرت علیه السلام بر این اعتقاد ثابت می مانند دوستان خود و گرامی ترین افراد امت معرفی می‌فرمایند: رفاعه بن موسی و معاویه بن وهب از امام صادق علیه السلام نقل کردند که فرمودند: رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند: (درخت طوبی برای کسی است (یا خوشا به حال کسی)که قائم از اهل بیت مرا در حالی درک کند(و ببیند) که قبل از به پا خواستنش به او اقتدا کرده باشد.... این افراد رفیقان من و صاحبان دوستی و گرامی ترین امتم(طبق روایت رفاعه:گرامی ترین خلق خدا)نزد من‌اند.
در این روایت، نظر به حفظ اعتقاد تا زمان ظهور حضرت است، اگر شخص زنده باشد و آن زمان مرفورالسرور را درک کند؛ و در روایت قبلی، منظور حفظ اعتقاد بود تا دَم مرگ، اگر شخص قبل از درک ظهور از دنیا برود؛ علاوه بر اینکه، چنانچه کسی به آن زمان برسد، به واسطه ی دیدار حضرت، فضیلتی بالاتر خواهد داشت.
اما درباره‌ی اینکه طوبی چیست، ابوبصیر از امام صادق علیه السلام نقل می کند که آن حضرت فرمودند: طوبی برای کسی است که در غیبت قائم ما به ولایت ما چنگ زند و بعد از هدایت (به این ولایت) قلبش منحرف نگردد (و در اعتقاد به ولایت ما، ثابت قدم بماند)
به ایشان عرض کردم: فدای شما گردم! طوبی چیست؟ فرمودند:درختی است در بهشت که ریشه ی آن در خانه ی علی بن ابی طالب علیه السلام است. هیچ مؤمنی نیست مگر اینکه شاخه‌ای از شاخه‌های آن در خانه‌ی اوست و این است معنای کلام خدای عزیز و بلندمرتبه که فرمود: (طوبی و نیکویی عاقبت برای آنهاست)
در روایتی دیگر، چنین آمده است: از امام رضا از پدران گرامی شان، از حضرت علی علیه السلام روایت شده است که فرمودند: برادرم رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم به من فرمودند:
.... کسی که دوست دارد خدا را در حالی ملاقات کند که ایمانش کامل و اسلامش نیکو باشد باید ولایت حجت صاحب الزمان را - که انتظارش کشیده می شود-بپذیرد. اینان (ائمه اطهار) چراغهای روشنایی بخش در تاریکی و پیشوایان هدایت و علامتهای تقوایند. کسی که آنها را دوست بدارد و ولایتشان را بپذیرد، من در پیشگاه الهی برای او ضامن بهشتم.
اگر بخواهیم از فتنه ها و آزمایشهای زمان غیبت نجات پیدا کنیم، باید کاری کنیم که با ایمان کامل از دنیا برویم و راه آن، چنان که در این روایت مشخص شده، این است که باید ولایت امام زمان را بپذیریم و بر آن پایدار باشیم. در غیر اینصورت، نه اسلام ما اسلام است و نه ایمان ما ایمان. مقام استقامت در اعتقاد به امام زمان علیه السلام چنان فضیلتی است که خدای متعال این افراد را مورد خطاب قرار می‌دهد:
جبر از امام باقر علیه السلام روایت کرده که ایشان فرمودند: زمانی بر مردم خواهد آمد که امام آنها از دیدگانشان پنهان شود، پس خوشا به حال کسی که در آن زمان در امر (اعتقاد به امامت و غیبت و قیام منجی) ما آل محمد ثابت باشد.
کمترین پاداش این افراد آن است که خداوند بلندمرتبه و عزیز به آنها خطاب می‌کند. بندگان من، شما به سرّ من ایمان آوردید و پنهان مرا باور داشتید؛ پس بشارت باد شما را به بهترین پاداشها از طرف من که بندگان و کنیزان حقیقی من شمایید. فقط عمل شما را می‌پذیرم و فقط شما را می‌بخشم و می‌آمرزم و فقط به واسطه‌ی شماست که بر بندگانم باران می‌فرستم و از آنها دفع بلا می‌کنم و اگر شما نبودید، بر آنها عذاب نازل می‌کردم.
واقعاً اگر نبود در وظایف مخصوص به زمان غیبت مگر همین یک روایت، برای ما کافی بود که از همه چیز و همه‌ی موانع در راه استقامت بر اعتقادمان بگذریم؛ که در غیر این صورت، ما را بهره‌ای از زندگی در این دنیای زودگذر نیست.
این معنا در دعاهای زیادی که برای زمان غیبت رسیده نیز تصریح شده؛ مثل دعای غریق و دعای زمان غیبت امام زمان علیه‌السلام که در آن می‌خوانیم:
اَللّهُمَّ، فَثَّبِتْنِی عَلی دِینکَ....همین معنا در روایت دیگری آمده است:
عَنْ عَمرو ِ بنِ ثابِتٍ قالَ: قَالَ زَینُ العابِدینَ علیه‌السلام: مَنْ ثَبَتَ عَلی وِلایَتِنا فِی غَیبَةِ قائِمِنا أعطاهُ اللهُ أَجرَ أَلْفِ شَهیدٍ مِثلَ شُهَداءِ بَدرٍ و أُحُدٍ
از عروبن‌ثابت نقل شده است که گفت: حضرت امام زین‌العابدین علیه‌السلام فرمودند:کسی که در زمان غیبت قائم ما بر ولایت ما امامان ثابت‌قدم بماند، خدا پاداش هزار شهید از شهیدان جنگ بدر و احد را به او می‌دهد.
اگر کسی بگوید کلمه‌ی ولایتنا به معنی دوستی ما ائمه است، نه اینکه به معنی ولایت ما  باشد تا در این وظیفه بباید، جواب می‌دهیم:
از بررسی روایات متعددی که در احوالات امامان و فضایلشان آمده به خوبی معلوم می‌شود که هر جا کلمه‌ای از ماده‌ی ولیّ(با سه حرف اصلی واو، لام، یاء)آمده، مقابل آن، عبارت عداوت و برائت از دشمنان ما استعمال شده و هر گاه کلمه ای از ماده‌ی حبّ (با سه حرف اصلی حاء و باء مکرر) آمده ، در مقابل آن ، عبارت بغض به دشمنان ما به کار رفته و این دو عنوان با هم تفاوت دارد. کلمه ی ولایت به معنای سرپرستی و صاحب اختیار بودن است، چنان که پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم در خطبه‌ی غدیر از این کلمه برای فهماندن معنای سرپرستی امیرالمؤمنین علیه‌السلام بر مردم استفاده کردند و فرمودند:
مَنْ کُنْتُ مَولاهُ فَعَلیُّ [أو: فَهَذا عَلیُّ] مَولاه: أللّهُمَّ و الِ مَن وَالاهُ و عادِ مَن عادَاه
ولی کلمه‌ی حبّ‌فقط به معنی دوست و محبت است. لازمه‌ی آنکه کسی سرپرستی اهل‌بیت عصمت علیهم‌السلام را بپذیرد دوستی ایشان است؛ اما عکس آن صادق نیست. بسیاری از مخالفین و اهل کتاب و حتی کسانی که دین و مذهبی ندارند ، وقتی زندگی حضرت امیرالمؤمنین و دیگر ائمه علیهم السلام را مطالعه می کنند، محبتی از ایشان پیدا می‌کنند، ولی این به آن معنا نیست که ولایت ایشان را نیز پذیرفته و در جرگه‌ی پیروان آن بزرگواران درآمده‌اند. همین مطلب کلید اصلی تشخیص مرام و مکتب افراد است؛ چرا که متأسفانه بعضی به اشتباه افتاده‌اند و کسانی را که محبت و دوستی حضرت علی و اولاد طاهرینشان علیهم‌السلام را اظهار می‌کنند و بعضاً به نقل روایت درباره‌ی دوستی ایشان و فضیلت محبت آنها می‌پردازند - حتی اگر از مخالفین و دشمنان اهل‌بیت باشند- از شیعیان خاص به حساب می‌آورند. ولی باید متوجه بود که فقط این کافی نیست؛ بلکه حتی ملاکی برای تشخیص تشیّع افراد هم نیست. شیعیان کسانی‌اند که ولایت و سرپرستی این حضرات را بپذیرند و این پذیرش دو لازمه‌ی جدا نشدنی به همراه دارد:
یکی، محبت کامل به این بزرگواران علیهم‌السلام و دیگری، بیزاری از دشمنان ایشان و دشمنی با آن حق ستیزان.
پس نتیجه این شد که هر کس ولایت این خاندان را داشت دوستی آنها را هم خواهد داشت؛ ولی اگر کسی دوستی این خاندان را داشت، نمی‌توان به طور یقین او را از موالیان حضرت معصومین علیهم‌السلام دانست. هر روایتی که عباراتی مثل فَلْیُوالِ عَلیِاً یا مَنْ والاهُم فَریالَأْ و الَی الله‌در آن به کار رفته باشد به معنای پذیرش ولایت این خاندان است، نه فقط به معنی دوستی آنها(مگر در موردی که قرینه‌ای برای اراده‌ی معنای دوستی موجود باشد)اما چون در روایات وظایف زمان غیبت در مورد هر دو عنوان به طور جداگانه دستور رسیده، به پیروی از آن روایات، ما نیز این دو مطلب را به صورت دو وظیفه‌ی مستقل بیان کردیم.